BÜYÜK ya da küçük sermaye gruplarının son 10 yıldır en cömert olduğu yatırım alanlarından biri olan AVMler, yatırımcı çekmeye devam ediyor. Az sayıda da olsa kötü örneklere karşın, ardı arkası kesilmeyen AVM yatırımları, bu yıl da adeta çığ gibi. 15 ilde 27 dev AVM merkezinin açılması 35 bin kişiye yeni iş imkanı sağlayacak. 4 milyar doları bulan bu yatırımlar, binlerce küçük girişimciye de yeni iş kapısı açacak. Açılacak yeni AVMlerle halen 8. 2 milyon metrekare olan kiralanabilir alan miktarı da 9.3 milyon metrekareye yükselecek.
50 MİLYAR LİRA
Bugün sosyal ve ekonomik yaşamın en vazgeçilmez mekanları haline gelen AVMler ekonominin de hem istihdam hem de ticaretteki büyüme dinamolarından biri konumunu güçlendiriyor. Yarattığı ekosistemin 50 milyar lirayı bulduğu tahmin edilen AVMler alışveriş dışında yeme-içmeden eğlenceye kadar pek çok alanda öne çıkıyor. Sağladıkları istihdamla da bulundukları bölgenin ekonomisine katkı sağlıyor. Bugün Türkiye genelindeki 310 AVMnin yarattığı, 375 bin kişilik istihdam bunun en önemli gösteresi.
19 İLİ KAPSIYOR
Ekonominin bu büyük gücü, birleşme ve satın almalar, halka arzlar ve daha da önemlisi yeni yatırımlarla 2013 yılına da damgasını vuracak. 60 milyar liralık ciroya ulaşması beklenen AVMlerin özellikle yeni yatırımlarla bu yıl 35 bin kişiye daha istihdam sağlaması bekleniyor. Çünkü sadece bu yıl, Türkiye genelinde 19 ilde 27 yeni AVMnin açılması gündemde. Artaş Grubu, Özdilek, Turkmall, Multi Development, Sur Yapı ve Via Properties gibi potföylerinde önemli alışveriş merkezleri bulunan devler de halka arz için hazırlık yapıyor. Bu arada yabancı fonlar yatırım yapmak için potansiyel satıcıların kapısını sürekli aşındırmaya devam ediyor.
8.2 MİLYON METREKARE
Alışveriş merkezlerinin sayısı ilk AVMnin açıldığı 1988 yılından bu yana her yıl artış gösteriyor. Türkiyede 2000 yılında hizmete girmiş olan AVM sayısı 47 ve brüt kiralanabilir alan (BKA) 1.2 milyon metrekare iken, 2005te neredeyse ikiye katlanarak rakam 99 AVMye çıktı. Kiralanabilir alan da 2.2 milyon metrekareye ulaştı. 2010 yılında ise BKA 6.6 milyon metrekareye ulaşarak, 2005 yılına göre üç kat büyüdü. Bugün ise sadece 2012 yılında açılan 21 AVMyle toplam AVM sayısı 310a ulaşırken kiralanabilir alan 8.2 milyon metrekareye çıktı.
27 YENİ AVM GELİYOR
Bu arada AVM yatırımları Anadoluya da kaymaya başladı. 2012 yılı içerisinde Batman, Mardin, Düzce ilk AVMlerine kavuştu. 2013te ise 27 yeni AVM açılması ve kiralanabilir alanın 9.3 milyon metrekarenin üzerine çıkması bekleniyor. 2013te sektöre 4 milyar dolarlık yatırım yapılacağını söyleyen Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Hakan Kodal, Yeni AVMlerin ortalama büyüklükleri 40 bin metrekare. Bu büyük metrekareler önümüzdeki beş yıla damgasını vuracak. AVMler geldikçe daha çok perakende markasına ihtiyaç olacak diyor.
Yeni yatırım yeni marka
AVMler yeni markaların da Türkiyeye gelmesini sağlayacak. 2013 bu açıdan da bereketli bir yıl olacak gibi görünüyor. Türkiyede gelecek döneme ilişkin beklentiler, department store adlı, çok katlı (büyük) mağazacılık örneklerinin gelmesi yönünde.
Debenhams ve Harvey Nicholsın ardından kısa bir süre önce Demsayla pazara gireceği açıklanan Galeries Lafayette bu trendin öncüleri oldu.